Wat betekent ‘recidive’, ‘recidivist’ of ‘recidiveren’?

Het woord ‘recidive’ betekent letterlijk ‘herhaling’ en wordt vaak gebruikt in het strafrecht. Er is sprake van ‘recidive’ wanneer iemand meerdere malen als verdachte in aanraking is gekomen met politie en justitie.

Bij recidive moet onderscheid worden gemaakt tussen soortgelijke overtredingen (u pleegt bijvoorbeeld gemiddeld twee keer per jaar een diefstal) en verschillende overtredingen (u bent eenmaal veroordeeld voor een mishandeling en eenmaal voor een verkeersovertreding). Dit onderscheid kan relevant zijn in de rechtszaal, bijvoorbeeld bij de strafoplegging.

Indien een persoon herhaaldelijk in aanmerking komt met politie en justitie wordt deze dus een ‘recidivist’ genoemd. Het herhaaldelijk plegen van strafbare feiten heet ‘recidiveren’.

Wat is de rol van het begrip ‘recidive’ in het strafproces?

Op verschillende momenten in het strafproces kan recidive van belang zijn. Allereerst kan recidive relevant zijn voor de afdoening van een geconstateerd strafbaar feit. Daarnaast kan recidive van belang zijn voor (de duur van) het voorarrest. Ook kan recidive leiden tot een hogere strafoplegging door de rechter. Als laatste speelt de ‘eventuele kans op recidive’ een rol bij de tenuitvoerlegging van een eventuele straf. Wij lichten dit toe.

Afdoening

Wanneer iemand wordt verdacht van het plegen van een strafbaar feit kunnen verschillende routes worden bewandeld. Allereerst kunnen de politie of het openbaar ministerie besluiten om het gepleegde strafbare feit zonder tussenkomst van de rechter af te handelen. Dit gebeurt enkel in meer eenvoudige, lichte zaken. Wanneer u voor het eerst een simpele diefstal pleegt, wordt u ‘first offender’ genoemd. Er is dan geen sprake van recidive. Er zal in dat geval hoogstwaarschijnlijk voor worden gekozen om u een straf op te leggen zonder tussenkomst van de rechter. Gemiddeld is dit bij een simpele diefstal een boete van zo’n 200 euro.

Dit is anders indien na uw aanhouding wordt vastgesteld dat dit de derde keer in de maand is dat u een diefstal pleegt. In dat geval is er sprake van recidive en zal naar een andere manier van afdoen worden gezocht. Zo kunnen politie en justitie besluiten u even vast te houden en uw zaak wél aan een rechter voor te leggen. Bij het maken van deze keuze is het dus van belang hoe vaak u in de fout ben gegaan.

Voorlopige hechtenis

Voorlopige hechtenis is een ander woord voor voorarrest. Dit betekent dat u in afwachting van het onderzoek kunt worden vastgehouden vóórdat u daadwerkelijk bent veroordeeld. Een verdachte kan niet in alle gevallen in voorarrest worden gezet. Dit is afhankelijk van de ernst van het feit, de omstandigheden van het geval en uw achtergrond. Als blijkt dat u een recidivist bent, kan dit een rol spelen voor de vraag of u 1) vast moet worden gehouden voor uw veroordeling en 2) hoe lang u moet worden vastgehouden. Als u recidivist bent, zullen politie en justitie aanleiding hebben om u (langer) in voorlopige hechtenis te houden.

Verschil in oplegging straf 

Als uw zaak aan de rechter wordt voorgelegd, is de rechter degene die bepaalt welke straf u krijgt opgelegd. Bij de oplegging van de straf hoort een rechter te kijken naar de ernst van het strafbare feit, de omstandigheden van het geval en uw persoonlijke omstandigheden. Zo moet worden bekeken wat een passende straf is. Bij deze afweging speelt recidive een grote rol. Als u bijvoorbeeld al een keer eerder voor hetzelfde feit bent veroordeeld, lijkt het alsof u van de vorige keer weinig heeft geleerd. Een rechter zou dan kunnen denken dat u ditmaal harder moet worden gestraft, zodat u voortaan geen strafbare feiten meer zal plegen. Voor dit onderdeel van het strafproces is een ‘strafmaatverweer’ van een gespecialiseerde advocaat van groot belang. U kunt ons gerust even voor overleg als het voorgaande mogelijk op u van toepassing is. Wij zijn bereikbaar op 035-303 81 10.

Uitvoering straf

Bij de uitvoering van de straf wordt vervolgens rekening gehouden met de mogelijkheid op recidive. Als u een gevangenisstraf opgelegd krijgt, wordt in de gevangenis vaak aandacht besteed aan het geven van lessen en cursussen. Door legale vaardigheden te leren, is de kans kleiner dat u recidiveert. Zo kunt u demonstreren dat u ook een leven buiten de criminaliteit kunt leiden.

Voor meer informatie staat er een strafrechtadvocaat beschikbaar op telefoonnummer 035-303 8110. U kunt ook het contactformulier invullen. Wij nemen dan zo snel mogelijk contact met u op. Of stel uw vraag op ons online forum.