Wat is overmacht?

Overmacht is geregeld in artikel 40 van ons Wetboek van Strafrecht. Daarin is bepaald: ‘Niet strafbaar is hij die een feit begaat waartoe hij door overmacht is gedwongen’. Hier kan in twee situaties sprake van zijn;

1. Er is sprake van een noodtoestand: Soms kan er sprake zijn van een noodsituatie, waardoor iemand een keuze moet maken tussen het voldoen aan een maatschappelijke plicht of het naleven van de wet. Stelt u zich voor dat u een oude dame op straat aantreft die met spoed naar het ziekenhuis moet worden gebracht. Een ambulance lijkt niet op tijd beschikbaar. U brengt haar daarom zelf naar het ziekenhuis en rijdt daarbij op de vluchtstrook en overtreedt de maximale snelheid. U overtreedt de wet, maar elke seconde telt. In dat geval kan er sprake zijn geweest van een noodtoestand.
2. Er is sprake van psychische overmacht: Soms kan er sprake zijn van een drang die zo sterk is dat daaraan geen weerstand kan worden geboden. Stelt u zich voor dat u jarenlang wordt mishandeld door uw vader. Op een dag komt hij weer op u af en u weet dat u weer een flink pak rammel te wachten staat. De stoppen slaan door en u valt uw vader met meer dan noodzakelijk geweld aan, als gevolg waarvan hij overlijdt. In dat geval kan sprake zijn van psychische overmacht.