Wat is noodweer?
Wat noodweer inhoudt, is vastgelegd in artikel 41 lid 1 van ons Wetboek van Strafrecht. Daarin staat: ‘niet strafbaar is hij die een feit begaat geboden door de noodzakelijke verdediging van eigen of eens anders lijf, eerbaarheid of goed tegen ogenblikkelijke wederrechtelijke aanranding’. Dat is een hele mond vol.
Wat betekent dit in normaal Nederlands?
Wanneer u wordt aangevallen, bent u niet strafbaar als u zichzelf daartegen verdedigt. Dat geldt ook wanneer u ziet dat iemand anders wordt aangevallen.
Voor een succesvol beroep op noodweer moet aan een aantal vereisten zijn voldaan;
- De aanval moet ogenblikkelijk en wederrechtelijk zijn.
- De reactie op de aanval moet verder proportioneel zijn. Dat ziet op de juiste verhouding tussen de wijze van verdedigen en het aangerande rechtsgoed.
- Er moet bovendien zijn voldaan aan de eis van subsidiariteit. Dat ziet op de keuze van het geweldsmiddel en de wijze waarop het is gebruikt.
Het is de laatste jaren makkelijker geworden om succesvol een beroep te doen op noodweer. De Hoge Raad heeft namelijk de criteria versoepeld in zijn jurisprudentie. Wanneer een beroep noodweer wordt toegekend wordt de verdachte ontslagen van alle rechtsvervolging. Dat is in de theorie iets anders dan vrijspraak. In de praktijk komt het echter op hetzelfde neer.
Klik voor een voorbeeld uit de rechtspraktijk hier.
