Wat is voorbedachte rade?
Voorbedachte rade betekent kort gezegd het doden van een ander met vooropgezet plan. U heeft de moord dus bewust voorbereid. Juridisch gezien is het begrip ‘voorbedachte rade’ vrij ingewikkeld. De juridische vereisten van voorbedachte raad zijn sinds 2012 door de Hoge Raad, de hoogste gerechtelijke instantie van ons land, vastgesteld:
- Het gedurende enige tijd
- beraden
- op het te nemen of genomen besluit
- waarbij niet wordt gehandeld in een ogenblikkelijke gemoedsopwelling
- en er gelegenheid is geweest om na te denken over de betekenis en/of de gevolgen van de vooringenomen daad
- en zich daar rekenschap van te geven.
Het gaat hier om een kwalitatief keuzemoment: vast moet worden gesteld dat u daadwerkelijk goed over uw acties heeft nagedacht, waardoor de gedragingen u ook meer kunnen worden toegerekend.
Wat betekent dit in normaal Nederlands?
Een handeling met voorbedachten rade verrichten is dus het handelen naar aanleiding van een weloverwogen, bewuste keuze. Als u handelt in een hevige drift, of in een kort tijdsbestek of pas de mogelijkheid hebt om na te denken ná het handelen, zal er van zo’n bewuste keuze niet snel sprake zijn.
Het Nederlandse strafrecht maakt hierin onderscheid, omdat de wetgever het welbewust en weloverwogen handelen ernstiger vinden. Zo is het erger als u maanden lang een moord plant, dan wanneer u in een woedeaanval iemand per ongeluk doodslaat (doodslag). Om deze reden staat er op moord dan ook een hogere straf dan op doodslag.
Het verschil tussen moord en doodslag zit hem in het vereiste ‘voorbedachte rade’, welke bij moord een grote rol speelt. Als u zonder voorop gezet plan een ander van het leven berooft, kan dit onder de strafbaarstelling ‘doodslag’ vallen. Meer informatie over dit onderscheid vindt u onder het kopje ‘verschil tussen moord en doodslag’.
