Wat is de identificatieplicht?

De identificatieplicht is neergelegd in artikel 2 van de Wet op de identificatieplicht. Het artikel luidt:

,,Een ieder die de leeftijd van veertien jaar heeft bereikt, is verplicht op de eerste vordering van een ambtenaar als bedoeld in artikel 8 van de Politiewet 2012 of artikel 6a van de Wet op de bijzondere opsporingsdiensten, een identiteitsbewijs als bedoeld in artikel 1 ter inzage aan te bieden. Deze verplichting geldt ook indien de vordering wordt gedaan door een toezichthouder.”

Wat betekent dit in normaal Nederlands?

De identificatieplicht houdt in dat iedereen vanaf 14 jaar verplicht is om een geldig identiteitsbewijs te tonen wanneer de politie daar om vraagt. Niet elk document waar uw persoonsgegevens op staan, is echter een geldig identiteitsbewijs. De volgende documenten zijn een geldig identiteitsbewijs;

• Een geldig reisdocument: Denk hier aan een nationaal paspoort of diplomatiek paspoort.
• Een ID kaart.
• Een geldig rijbewijs. Soms is alleen een rijbewijs niet voldoende. Hiervan is sprake wanneer de politie ook de nationaliteit van de desbetreffende persoon en de rechtmatigheid van zijn of haar verblijf moet controleren.
• Voor vreemdelingen is een vreemdelingendocument een geldig identiteitsbewijs. Wanneer u het vreemdelingendocument nog niet heeft of deze kwijt bent, krijgt u van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) een schriftelijke verklaring. Deze verklaring wordt ook wel een artikel 9-brief genoemd. Hierin staat dat u rechtmatig in Nederland verblijft. Dat is voldoende.

Niet alleen de politie maar ook andere ambtenaren die toezicht houden, mogen u vragen om naar uw identiteitsbewijs. Daarbij kunt u bijvoorbeeld denken aan boswachters en belastinginspecteurs. Verder is van belang dat de identificatieplicht voor iedereen vanaf 14 jaar geldt. Er worden dan ook geen uitzonderingen gemaakt voor verstandelijk gehandicapten of psychiatrische patiënten.

Ik heb de identificatieplicht overtreden. Wat nu?

Wanneer een politieagent of toezichthouder u vraagt om een identiteitsbewijs te tonen en u het identiteitsbewijs niet bij u heeft of weigert om deze te laten zien, kan dit strafbaar zijn. U riskeert dan een boete. Een politieagent of toezichthouder mag u echter alleen vragen naar uw identiteitsbewijs als dit redelijkerwijs nodig is voor de vervulling van zijn of haar taak. Wanneer u bijvoorbeeld naar de supermarkt loopt om boodschappen te doen en er is verder niets aan de hand, mag een politieagent u niet zomaar om uw identiteitsbewijs vragen. Daar is immers géén reden voor.

U heeft een toonplicht. Dus geen draagplicht. U bent verplicht om het identiteitsbewijs te tonen wanneer daar vanwege een geldige reden naar gevraagd wordt.  Een draagplicht zou echter betekenen dat de politie ook bevoegd zou zijn om zonder enige reden uw identiteitsbewijs te controleren. Dat mag echter niet. Het is dan ook belangrijk om na te gaan of de politieagent of toezichthouder de bevoegdheid had uw identiteitsbewijs te controleren. Onze advocaten kunnen u hierover informeren.

Welke straf kan worden opgelegd?

De maximale straf die op het overtreden van de identificatieplicht staat, is een boete van € 4.100. Met de juiste verdediging zal de maximale straf niet opgelegd worden. Overleg met een gespecialiseerd advocaat. Wij zijn bereikbaar op 035-3038110. U kunt ook het contactformulier invullen. Wij nemen dan zo snel mogelijk contact met u op.